Prawo o Aborcji i Adopcji
9 miesięcy czy 912 miesięcy? 9 miesięcy ciąży szybko mija a rodząc dziecko dajesz mu możliwość cieszenia się życiem przez 76 lat – tj. średnia wieku życia w Polsce. Zanim zdecydujesz o czyimś życiu, pomyśl o swoim – jak to na nie wpłynie?
Znajomość prawa w zakresie aborcji oraz rodzicielstwa zastępczego i adopcyjnego w Polsce, powinno pomóc Ci podjąć bardziej świadomą decyzję.
Prawo o Aborcji
Spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej jedynie Irlandia ma całkowity zakaz aborcji. Polska to jeden z krajów, który zachował rygorystyczne prawo wobec aborcji.
Aborcja jest w Polsce dopuszczona (LEGALNA) tylko w kilku przypadkach o których jest mowa w art. 4a Ustawy z dnia 7 stycznia 1993.
„Art. 4a. 1. Przerwanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy:
- Ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej,
- Badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu,
- Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.”
Zapis ten zastąpił ustawę z 1956 roku, która dopuszczała aborcję w sytuacji, gdy ciężarna znajdowała się w trudnych warunkach życiowych (tzw. aborcja z przyczyn społecznych takich jak bieda, samotne macierzyństwo itp.).
Rys historyczny
Jaki światopogląd i etyka podąża za aborcją? Pierwszym krajem, który zalegalizował aborcję był Związek Radziecki. W 1920 roku Lenin zlikwidował wszystkie ustawy antyaborcyjne. Mimo tego, że w całej ówczesnej Europie prawo chroniło życie ludzkie.
Kolejnym krajem, w którym aborcja była legalna, były Niemcy w czasie panowania Adolfa Hitlera. Aborcja była dla niego środkiem, który służył realizacji planu utworzenia „rasy panów”. W 1933 roku zalegalizowano zabijanie niemieckich nienarodzonych dzieci, które mogły posiadać wady wrodzone. Ta sama ustawa surowo zabraniała aborcji, gdy pewne było, że dziecko urodzi się zdrowe.
Polsce w latach 50 strona rządowa, chcąc zalegalizować przerywanie ciąży, podawała zafałszowane szacunki. Według oceny Ministerstwa Zdrowia, liczba zabiegów dokonywanych z naruszeniem dotychczas obowiązujących przepisów sięga ok. 300 tys. rocznie. (Trybuna Ludu nr 116 z 26 kwietnia 1956 r. s. 4). Tymczasem po legalizacji w 1956 r. liczba legalnych aborcji wynosiła: w 1957 r. – 36 368, w 1958 r. – 44 233, czyli niemal dziesięciokrotnie mniej (Biuletyn Statystyczny za rok 1960, nr 2). Tak działał rząd PRL-u.
Sytuacja prawna w Polsce
Przerywanie ciąży za zgodą kobiety z naruszeniem przepisów ustawy (prawa) jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3 (typ podstawowy określony art. 152 § 1 kk). Tej samej karze podlega osoba, która udziela kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją do tego nakłania (pomocnictwo i podżeganie, § 2). Kwalifikowanym przez następstwo jest dopuszczenie się tych czynów, gdy płód osiągnął zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej – zagrożenie ustawowe wynosi od 6 miesięcy do lat 8 kary pozbawienia wolności (art. 152 § 3 kk).
Przerywanie ciąży bez zgody kobiety poprzez stosowanie wobec niej przemocy lub w przerywanie tej ciąży inny sposób oraz doprowadzenie kobiety ciężarnej do przerwania ciąży przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 (typ podstawowy określony art. 153 § 1 kk). Gdy płód osiągnął zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej, kara pozbawienia wolności wynosi od roku do lat 10 (art. 153 § 2 kk).
Art. 154 Kodeksu karnego kwalifikuje powyższe typy czynów zabronionych:
Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 1 lub 2 kk jest śmierć kobiety ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 3 kk lub w art. 153 kk jest śmierć kobiety ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Zachowanie kobiety, która poddaje się zabiegowi bezprawnego przerwania ciąży lub do niego podżega, nie stanowi czynu zabronionego. Dlatego koniecznym było wprowadzenie do części szczególnej kodeksu karnego karalności postaci zjawiskowych takich jak podżeganie lub pomocnictwo do przerwania ciąży.
Największe praktyczne znaczenie przy ocenie karalności czynu przerywania ciąży ma ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553) oraz ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. z 1993 r. Nr 17, poz. 78).
Przydatne linki:
http://www.adoptuj.pl/porady/adopcja-zagraniczna
http://www.naobcasach.pl/a.47584.Adopcja_w_swietle_polskiego_prawa.html
http://adopcja-sez.w.interia.pl/rozdzial1.htm
http://www.bryk.pl/teksty/liceum/biologia/człowiek/12469-problem_aborcji.html
Adopcja ze wskazaniem to legalna (choć nieujęta bezpośrednio w przepisach) forma adopcji, która umożliwia skrócenie procesu adopcyjnego z kilku lat do kilku tygodni lub miesięcy. Według niektórych jest to obchodzenie przepisów, ale według innych jest to działanie pozwalające dziecku trafić jak najszybciej do rodziców adopcyjnych, zamiast przebywać w instytucjach opiekuńczych aż do momentu zakończenia wszelkich formalności (w tym szukania odpowiedniej rodziny).
Pozytywny wpływ adopcji ze wskazaniem:
Jest bardzo ważna dla dziecka, gdyż zapobiega negatywnym skutkom emocjonalnym, jakie niesie za sobą rozłąka dziecka z matką.
Pomaga skrócić czas oczekiwania na dziecko oraz pobytu dziecka w placówkach opiekuńczych.
Adopcja ze wskazaniem pozwala rodzicom biologicznym od razu wybrać rodziców adopcyjnych dla ich dziecka. Zaznaczają to we wniosku do sądu, pomijając procedury wyboru rodziców adopcyjnych dla dziecka przez instytucje opiekuńcze.
Jak przeprowadzić adopcje ze wskazaniem?
Adopcja ze wskazaniem nie jest ujęta bezpośrednio w przepisach, ale nie istnieje przepis jej zabraniający.
Zgoda na adopcję ze strony rodziców biologicznych dziecka musi być wyrażona po 6 tygodniach od urodzenia dziecka. Do tego czasu wszelkie umowy osób chcących adoptować dziecko z rodzicami biologicznymi są nieważne. Nawet jeśli początkowo rodzice się zgodzili na adopcje, do 6 tygodni od urodzenia mogą zmienić zdanie bez żadnych konsekwencji.
Adopcja ze wskazaniem z założenia skraca czas poświęcany na procedury – już po 6 tygodniach od urodzenia można rozpocząć procedury adopcyjne.
Co muszą zrobić rodzice biologiczni?
Rodzice biologiczni składają do wydziału rodzinnego sądu:
1. Oświadczenie o zrzeczeniu się praw do dziecka, z zaznaczeniem, kto ma je adoptować.
2. Metryki urodzenia rodziców dziecka.
3. Akt urodzenia dziecka.
Co muszą zrobić rodzice adopcyjni?
Rodzice adopcyjni składają równocześnie do sądu:
1. Wniosek o pełne przysposobienie dziecka.
2. Odpis aktu małżeństwa.
3. Odpis aktu urodzenia, jeśli adoptuje osoba samotna.
4. Zaświadczenie o stanie majątkowym.
5. Zaświadczenie o stanie zdrowotnym.
Adopcja ze wskazaniem w rodzinie lub wśród najbliższych przyjaciół nie powinna wywołać dodatkowych formalności. Jednak w przypadku, kiedy matka chce oddać dziecko obcym osobom, sąd zwykle bada dokładniej całą sprawę. Może więc:
- odesłać potencjalnych rodziców dziecka na badania psychologiczne.
- zalecić wywiad środowiskowy przeprowadzony przez ośrodek opiekuńczy.
- zbadać sytuację życiową chętnej do adoptowania dziecka pary.
Jak skrócić czas oczekiwania na dziecko?
Czas ponad 6 tygodni czekania na dziecko można skrócić:
1. Rodzice adopcyjni: od razu po urodzeniu dziecka składając wniosek o ustanowienie rodziną zastępczą dziecka, aż do czasu, kiedy będzie można uregulować sytuację prawną dziecka – czyli do 6 tygodni po urodzeniu,
Rodzice biologiczni: składają wniosek o umieszczenie dziecka u rodziców adopcyjnych do czasu zakończenia procesu adopcyjnego.
Adopcja ze wskazaniem, jeśli jest przemyślana i przeprowadzana dla dobra dziecka, jest dobrym rozwiązaniem. Im wcześniej dziecko będzie adoptowane, tym mniej czasu spędzi w domach dziecka czy innych instytucjach, a więcej z kochającą rodziną.
Więcej informacji na temat adopcji w Polsce (porady, akty prawne, ośrodki adopcyjne) można znaleźć na stronie www.adoptuj.pl




